Sarı dişler günlük hayatta karşılaştığımız bir durum olup çoğu zaman kozmetik bir sorun olarak değerlendirilse de bazen daha ciddi sağlık sorunlarının da habercisi olabilir. Çay, kahve, alkol, tütün gibi koyu renkli içecekler ve bazı gıdalar diş yüzeyinde lekelere neden olabilir. Ayrıca kötü ağız hijyeni de zamanla dişlerin sararmasına neden olur. Diş minesinin altındaki dentin tabakası zamanla görünür hale gelir ve bu da dişlerin yaşla birlikte sararmasına neden olabilir. Antibiyotikler ve çok fazla florür almak da dahil olmak üzere bazı ilaçlar da dişlerde renk değişikliğine neden olabilir. Bu nedenle sarı dişler sadece estetik bir sorun olarak değil aynı zamanda ağız sağlığının genel bir belirtisi olarak kabul edilmektedir. Bu sorunu çözmek için profesyonel diş temizliği, diş beyazlatma veya porselen kaplamalar gibi çeşitli diş işlemleri tercih edilebilir.
Diş Sararması Neden Olur?
Diş sararması hem estetik kaygılara hem de sağlık sorunlarına işaret edebilen yaygın bir durumdur. Yiyecek, içecek, tütün ürünleri ve bazı ilaçlar gibi dış faktörlerin yanı sıra, yaşlanma ve genetik faktörler de dişlerin renginde değişikliğe yol açabilir. Bu durum, kişilerin sosyal güvenini etkileyebilir.
Dişlerin sararmasının ilk ve en önemli nedeni yetersiz ağız bakım alışkanlıklarıdır. Diş sararmasının diğer nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Dişlerde sarı lekelere neden olan bir diğer önemli faktör ise kişinin tükürüğünün yapısıdır. Asidik tükürük yapısına sahip kişiler, düzenli olarak dişlerini fırçalamadıklarında dişleri sararır ve diş çürümeleri daha hızlı olur.
Doğuştan diş minesi eksikliği olan kişilerde dişler sararır ve diş çürümesine yatkın hale gelir. (Zirkonyum onlay tedavisi kişinin doğal dişlerinin korunması için kemik ve çene gelişimi tamamlandıktan sonra uygulanmalıdır.)
Çocukluk döneminde kullanılan demir hapları çocuğun dişlerinin sararmasına neden olabilir. Yetersiz beslenen çocuklarda sarı dişler oluşabilir. Yine çocuklarda tükürüğün ön dişlerle yetersiz teması dişlerde kahverengi ve siyah renklenmelere neden olabilir. Düzenli diş bakımına rağmen dişlerdeki sarılık kalıtsal olabilir. Diş minesi yaşla birlikte incelir ve minenin altında sarılıklar belirerek dişlerinizin zamanla sararmasına neden olur. Çay, kahve ve şarap gibi renkli içecekler dişlerde leke bırakır. Limon suyu ve gazlı içeceklerin aşırı tüketimi, yüksek asit içeriğinden dolayı diş çürümelerine ve dişlerin sararmasına neden olur.
Diş Sararması Nasıl Geçer?
Sarı dişlerin giderilmesi için kullanılabilecek çeşitli tedaviler vardır. Bu yöntemler evde yapabileceğiniz basit çözümlerden, diş hekimi tarafından gerçekleştirilen profesyonel işlemlere kadar çeşitlilik göstermektedir:
Evde bakım ve önlemler:
Düzenli olarak fırçalayarak ve diş ipi kullanarak ağız hijyenini koruyun. Leke bırakabilecek yiyecek ve içeceklerden (örneğin kahve, çay, şarap) kaçının veya yemekten sonra ağzınızı suyla çalkalayın. Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durun.
Beyazlatıcı diş macunu:
Bu, yüzeydeki lekelerin çıkarılmasına yardımcı olabilir ancak derin lekelerde etkili olmayabilir.
Evde diş beyazlatma kitleri:
Beyazlatıcı jeller ve şeritler hafif ila orta dereceli sararmalarda etkili olabilir. Kullanım talimatlarına dikkat etmelisiniz.
Profesyonel diş beyazlatma:
Diş hekimi gözetiminde yapılan beyazlatma işlemleri çoğu zaman daha hızlı ve etkili sonuçlar verir. Muayenehanede diş beyazlatma işleminde güçlü ağartma maddeleri ve bazen de bir ışık kaynağı kullanılır.
Porselen diş macunu:
Dişlerin sarı olması veya çok lekelenmesi durumunda dişlerin ön kısmına ince tabakalar halinde porselen veya kompozit uygulayın.
Diş eki:
Rengi solmuş veya sararmış dişlere diş rengindeki reçine malzemesini uygulayın ve şekillendirin.
Diş temizliği:
Profesyonel diş temizliği sırasında tartarı ve yüzey lekelerini giderir. Bu tedavilerin etkinliği dişlerdeki sararmanın nedeni ve derecesine göre değişmektedir. Bu nedenle en uygun tedavi yönteminin belirlenmesi için diş hekimine danışmanız önemlidir.
Diş Sararması Nasıl Önlenir?
Sağlıklı günlük alışkanlıklar, evde diş bakımı ve düzenli diş muayeneleri dişlerin sararmasını önlemeye yardımcı olabilir. Dişleri sararmadan korumak için aşağıdaki ürünler uygulanabilir:
Dişlerinizi günde en az iki kez 2 dakika boyunca fırçalamalı ve diş aralarını diş ipi ile temizlemelisiniz. Ayrıca dilin de temizlenmesi gerekmektedir. Dişlerde renk değişikliğine neden olabilecek yiyecek ve içecekleri yedikten sonra dişlerinizi fırçalamanız özellikle önemlidir. Asitli yiyecek veya içecekleri yedikten sonra ağzınızı suyla çalkalayabilirsiniz. Asitli veya gazlı içecekler pipetle tüketilebilir. Tütün ürünlerinin tüketiminden kaçınılmalıdır. Kahve, çay, renkli içecekler ve gazlı içeceklerin tüketimi dengeli olmalıdır. Herhangi bir rahatsızlık olmasa bile altı ayda bir diş muayenesi yapılmalıdır.